ต้นขึ้เหล็ก พืชสมุนไพรทองคำสำหรับผู้สูงวัย

คุณค่าทางอาหารและสรรพคุณทางยาของต้นขี้เหล็ก

ส่วนของต้นขี้เหล็กที่นิยมนำไปทำอาหารคือใบอ่อนและดอก แม้ว่าขี้เหล็กจะมีรสขมแต่มีสรรพคุณทางยาค่อนข้างสูง นอกจากจะช่วยให้ระบายขับถ่ายดีแล้ว ยังทำให้นอนหลับง่ายขึ้น จึงเป็นอาหารที่เหมาะกับผู้สูงวัยโดยเฉพาะ นอกจากนี้สารอาหารในใบและดอกของต้นขี้เหล็กยังมีสรรพคุณอื่นๆ อีก ได้แก่

• ช่วยบำรุงตับและไต
• ขับสารพิษออกจากร่างกาย
• ลดความดันโลหิตและระดับน้ำตาลในเลือด
• บรรเทาอาการท้องผูก เป็นยาถ่ายอ่อนๆ
• ช่วยลดน้ำหนักและเผาผลาญไขมัน
• บำรุงสายตา ลดอาการตาแห้ง
• ต้านอนุมูลอิสระ ชะลอวัย
• บรรเทาอาการปวดข้อและกล้ามเนื้อ

ข้อควรระวัง คือ ไม่ควรกินขี้เหล็กติดต่อกัน และสตรีมีครรภ์หรือผู้ป่วยโรคตับและไตควรระมัดระวังในการกินขี้เหล็ก และก่อนนำใบและดอกของต้นขี้เหล็กไปทำอาหารควรนำไปต้มทิ้งน้ำอย่างน้อยซัก 1-2 ครั้งเพื่อลดความขม

การปลูกและใช้ประโยชน์จากต้นขี้เหล็ก

ต้นขึ้เหล็ก เป็นหนึ่งในต้นไม้ที่ปลูกง่ายมาก เป็นไม้ที่มีความโตสูงใหญ่พอสมควร จึงต้องการพื้นที่ในการปลูกให้ห่างบ้านอย่างน้อย 4-5 เมตรจึงจะดี ต้นขึ้เหล็กเป็นพืชทนแล้งชอบแดดจัด แต่ไม่ชอบน้ำท่วมขัง นิยมปลูกกันทุกภาคของไทย เหมาะสำหรับปลูกติดบ้านไว้เก็บใบอ่อนและดอกทำเป็นอาหาร ขี้เหล็กเป็นต้นไม้โตเร็วอายุประมาณ 1 ปีก็สามารถนำใบและดอกไปทำอาหารได้แล้ว ส่วนต้นขี้เหล็กที่โตก็สามารถตัดแต่งนำไมม้ไปใช้ทำฟืนหรือทำเฟอร์นิเจอร์ได้ด้วย

เมนูอาหารแนะนำจากต้นขึ้เหล็ก

ต้นขี้เหล็ก นิยมใช้ใบอ่อนและดอกขี้เหล็กไปทำอาหาร สามารถนำไปใช้ทำอาหารได้หลายอย่าง แต่ก่อนจะนำไปใช้ต้องนำใบและดอกของต้นขี้เหล็กไปต้มทิ้งน้ำอย่างน้อยซัก 1-2 ครั้งเพื่อลดหรือกำจัดความขมของขี้เหล็กออกเสียก่อน เพราะแม้ว่าขี้เหล็กจะมีสรรพคุณทางยาค่อนข้างสูงแต่รสขมของขี้เหล็กถ้ากินมากไปก็มีโทษต่อร่างกายได้เช่นกัน โดยเมนูที่นิยมนำใบและดอกของต้นขี้เหล็กไปทำอาหารได้แก่

• แกงขี้เหล็ก เป็นเมนูที่นิยมกินกันทั่วไปทุกภาคของไทย มีทั้งแบบใส่กะทิและไม่ใส่กะทิ บางภาคก็นิยมแกงใบขี้เหล็กอ่อน บางพื้นที่ก็นิยมกินแกงดอกขี้เหล็ก

• ต้มจืดขี้เหล็กใส่เต้าหู้ วัตถุดิบง่ายๆ ประกอบด้วย ใบขี้เหล็กอ่อน 2 กำมือ , ซุปกระดูกหมู 3-4 ถ้วย , เต้าหู้เหลือง 3-4 ชิ้น (หั่นสี่เหลี่ยม), หอมแดงซอย 2 ช้อนโต๊ะ ปรุงรสด้วยเกลือ น้ำปลา พริกไทย ตามชอบ

ทำไมต้องทำอาหารกินเอง ทั้งที่การใช้ชีวิตวันนี้มันสะดวกมาก

แม้ว่ายุคปัจจุบันภาวะเศรษฐกิจที่แพงทุกอย่าง จนบางทีถ้าเราต้องซื้อวัตถุดิบมาทำอาหารเองก็ไม่ได้ถูกกว่าการซื้อกินจากร้านอาหาร และแม้ว่าร้านอาหารจะทำให้เราใช้ชีวิตสะดวกและง่ายขึ้น แต่การทำอาหารกินเองเราสามารถเลือกได้ว่าจะใส่โรคเบาหวานกี่ช้อน ความดันสูงกี่กรัม จะใส่เชื้อมะเร็งและไขมันในเลือดเท่าไรเราก็เลือกใส่และเต็มใจกินด้วยตัวของเราเองได้เลย  หรือใครจะเน้นสุขภาพมากน้อยแค่ไหนก็ใช้สิทธิ์เลือกกินได้เอง 100%

ทำแกงขี้เหล็ก

แกงขี้เหล็ก การมีต้นขี้เหล็กปลูกติดบ้านไว้จะทำให้เรามีอาหารอร่อยและดีต่อสุขภาพไว้ทำกินเองโดยเฉพาะรสขมนิดๆ ของขี้เหล็กจะช่วยให้ผู้สูงอายุทานอาหารได้อร่อยและมากขึ้น วิธีทำก็ไม่ยาก ดังนี้

1 เตรียมส่วนประกอบทำแกงขี้เหล็กได้แก่ ใบอ่อนหรือดอกขี้เหล็ก, พริกแกงเผ็ด, หมูสับ , กะทิ(จะใส่ก็ได้ไม่ใส่ก็ดี)

2 นำใบอ่อนหรือดอกขี้เหล็กมาต้มจนเดือดและเทน้ำทิ้งไป ถ้าไม่ต้องการลดรสขมก็อาจจะต้มทิ้งน้ำ ซัก 2 รอบ จากนั้นนำมาเฉพาะใบหรือดอกขี้เหล็กต้มบีบน้ำออกให้มากที่สุด  พักไว้ก่อน

3 นำกะทิ 1/2 ถ้วย ใส่หม้อเปิดไฟไม่ต้องแรงมาก ใส่พริกแกงลงไป 1 ช้อนโต๊ะ คนให้พริกแกงละลาย พอน้ำแกงเดือดก็ใส่เนื้อหมูสับลงไป 1 ช้อนโต๊ะ รอน้ำแกงเดือดแล้วค่อยๆ เติมน้ำกะทิอีก 1/2 ถ้วยลงไป (ถ้าไม่ชอบกะทิก็ใช้น้ำเปล่าแทนได้)

4 พอเนื้อหมูสุกดี ก็ใส่ใบหรือดอกขี้เหล็กที่เตรียมไว้ลงไป น้ำแกงเดือดก็ปรุงรสด้วยเกลือและน้ำตาลปี๊บตามชอบ แกงสุกก็ยกลงตักใส่ถ้วยเสริฟได้เลย